اقتصاد و ما ادراک ما اقتصاد!

 «خبرگزاری دانشجو»- محمدخلجی*: دیدار  رهبر انقلاب با نمایندگان مجلس از جمله دیدارهای ثابتی است که هرساله شاهدآن بوده ایم ، دیداری که میتوان آن را از جمله مهمترین دیدارهای رهبری نام برد.
اما نکات کلیدی مهمی در این دیدار به چشم می آید که اجمالا به چند مورد از آنها در طول این یادداشت اشاره خواهم کرد:

*اقتصادو ماادراک ماالاقتصاد!

ازتوصیه های رهبری در این دیدار به نماینگان به کار بستن اقتصاد مقاومتی بود ، کلید واژه ای که بارها از زبان مبارک رهبری تکرار شده است . اما اقتصاد ، مسئله ای است که اگر بهبود یابد قطعا عوایدش تمام مسائل جامعه را در بر خواهد گرفت:« راه حل مشکلات داخلی کشور ، اقتصاد مقاومتی و تقویت تولید است.»

بدیهی است که اگراقتصادمان سامان یابدبه تبع آن مشکلات بسیاری ازسازمان هاوتشکیلات دولت هم مرتفع خواهد شد وازجمله مشکلاتمان دربحث سیاست خارجی  :« کلید حل مشکلات اقتصادی کشور و همچنین موضوع هسته‌ای، تکیه بر ظرفیت‌های درونی و باور به اقتصاد مقاومتی است.» 

اقتصاد مقاومتی واژه ای است مظلوم ومحجورکه دراین سالها فقط تکرار شده وتکرارشده از زبان برخی مسئولین بی آنکه کسی بیاید و بدان جامه ی عمل بپوشاند .بخش عمده ی این مشکلات رامیتوان ناشی از ضعف ساختار ی  دید، بدین گونه که ساختار به نحوی است که در بلند مدت شکل میگیرد و در بنیان ها و رفتار ها رخنه میکند و در کوتاه مدت به سادگی قابل اصلاح نیستند . رویکرد اقتصاد مقاومتی رویکری است مبتنی بر پتانسیل ها و ظرفیت های داخلی است و به تعبیر  رهبری یک استراتژی محسوب میشود در مقابل تمام حربه های دشمانان انقلاب اسلامی.

*حمایت ازتولید ملی

تأکید مقام معظم رهبری بر ضرورت تداوم تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی، مبین سه وظیفه برای دولت، دست اندرکاران تولید و مردم می باشد، سه حلقه ای که نحوه تعامل آنها بر روی هم، تاثیر مستقیم دارد و نتیجه نهایی آن، به این تعامل وابسته است. یعنی هرچه قدر که مردم را تشویق به خرید کالای داخلی کنیم ولی کیفیت تولید کالای داخلی پایین باشد، عملاً رغبتی از سمت مردم به خرید کالای تولید داخلی نخواهد بود. اگر تولید کننده هم برای تولید کالای باکیفیت همت کند ولی دولت و سیستم بانکی کشور، خدمات پولی و مالی ارائه ندهند و یا قوانین اقتصادی، فضای کسب و کار را سخت کند و یا مردم نسبت به کالای داخلی بی رغبت باشند، باز هم نتیجه منفی خواهد بود. لذا باید تمامی ارتباطات این سه حلقه باهم اصلاح شده و در راستای افزایش تولید ملی بهبود پیدا کند. «بنده معتقدم مشکلات اقتصادی کشور که از جمله‌ی مهم‌ترین آنها مسائل کارگری است، مسئله‌ی معیشت است، مسئله‌ی بیکار شدن کارگران [ است‌] - که گزارشهایی میرسد و انسان میبیند این گزارشها را - اگر به مسئله‌ی تولید توجّه بشود، حل خواهد شد» 

دراین میان نقش مصرف کننده هم بسیار تاثیرگذاراست درروند حمایت ازتولید ملی،بدین صورت که اولین کمک وتاثیرمصرف کننده را میتوان درخرید کالای ملی یادکرد،« مصرف‌کننده‌ی باانصاف، مصرف‌کننده‌ی باوجدان هم میتواند همین‌جور به تولید کشور کمک کند بال اسم و رسم نروند، دنبال بِرَند نروند - این حرفی که حالا مرتّب تکرار میکنند دنبال مارک نروند دنبال مصلحت کشور بروند مصلحت کشور مصرف تولید داخلی است کمک به کارگرایرانی است. » 

اما ازتولید که بگذریم به اقتصادمقاومتی میرسیم ،اقتصاد مقاومتی مفهومی است در جهت مقاوم سازی و ترمیم ساختارها و نهاد های فرسوده و ناکارامد موجود که در نظام اقتصادی مطرح میشود. که عموما با واژهایی از قبیل حمایت از تولید ملی ، اصلاح الگوی تولید مصرف ، تصریح سیاست های گمرکی و مالیات و خودکفایی بر ذهن مخاطب مینشیند . اما اولین شرط حرکت به سمت اقتصاد مقاومتی داشتن روحیه ی جهادی است:« اگر ما بخواهیم این حرکت عظیم اقتصادی در کشور صورت گیرد ، اولا روحیه ی جهادی لازم است.» 

و به حق جزء ضرورت های نظام است «اقتصاد مقاومتی را امروزه یک ضرورت میدانم» اما در خود اقصادمان هم بامشکلات جدی ای روبه رو هستیم مشکلاتی که بارها رهبر انقلاب از تریبون های مختلف متذکر آن شدند . مقوله ی فساد در اقتصاد مسئله ی مهم و در عین حال پیچیده ای است که نیازمند سالها تفکر و تمرکز دارد. 

*راهکار

اما بهترین راهکار به قول رهبری پیشگیری است ، پیشگیری از وقوع آن و پرکردن این خلاء هاازجمله خلاء های قانونی است . « باید خلاء های موجود مربوط به اقتصاد بر طرف شوند.» 

اگر در کشور فضای اقتصادی جامعه به صورت کاملا  شفاف در اختیار اقشار مختلف جامعه ، به خصوص نمایندگان مجلس که امکان نظارت بر نهادهای اقتصادی رادارا می باشند قرار بگیرد عملا وقوع فساد بسیار سخت تر امکان پذیرخواهد شد

. یکی دیگر از راهکارها،  ایجاد سیستم اداری پویا با استفاده از شبکه های فناوری اطلاعات قوی است وهمچنین کاستن ازپیچیدگی های این سیستم اداری است .

 مفاسد فقط در صورتی قابل پیگیری است که فضای اقتصادی جامعه شفاف باشد(شفاف شدن سیستم بوروکراتیک راهم اضافه کنید) و این مهم عزم نمایندگان که وظیفه ی قانونگذاری را دارند میطلبد،استفاده ازمدیران جوان ومتعهد به جای مدیران پیرکه غالبا محافظه کارهستندوبه عمل کرد کارمندان توجه کافی نمیکنند،

کاردیگری هم که قوه قضاییه وسایرنهادهای نظارتی بایدمجازات وهزینه ی مفاسد اقتصادی را به نحوی بالا ببرند که ریسک جرم برای این افراد بالا باشد

*سخن آخر: 

جمهوری اسلامی امروزه در حوزه های اقتصادی ، خود با مسائل یا مفاهیمی مواجه است که به هیچ عنوان تا کنون چه در عرصه ی ملاحظه ی کتاب های درسی و چه در عرصه ی عمل و تجارت بشری مشابه و ما بازای واقعی نداشته است بنابراین خود انقلاب اسلامی مکلف به نو آوری و ابتکار و نظریه پردازی و الگوسازی در این عرصه های جدید اقتصادی است و هر کشوری که علم استکبار ستیزی را برپا کند نیازمند چنین الگوهایی است که یکی از این مفاهیم اقتصاد مقاومتی است.